Samanyolu Galaksisi’nin halesinde, evrenin ilk ışıklarını yakan ve milyarlarca yıl boyunca sessizce parıldayan üç yıldız keşfedildi. Bu yıldızlar, Büyük Patlama’dan sadece birkaç yüz milyon yıl sonra oluştuğu tahmin edilen ve bilinen en yaşlı yıldızlar olma özelliğini taşıyor.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Prof. Anna Frebel liderliğindeki araştırmacılar, evrenin ilk dönemlerinde var olduğu düşünülen bu yıldızları bulmak için yıllardır süren çalışmalar yürüttü. Araştırmalar, düşük miktarda stronsiyum ve baryum gibi elementlere sahip yıldızlara odaklandı. Zira evrenin ilk zamanlarında bu elementler oldukça azdı ve yıldızlarda da düşük miktarda bulunuyordu.
Yıldızların yörüngelerini ve element içeriğini inceleyen ekip, üç yıldızın Samanyolu diskinin geri kalanından ve haleden farklı bir şekilde hareket ettiğini ve düşük stronsiyum ve baryum içerdiğini saptadı. Bu bulgular, yıldızların daha küçük cüce galaksilerden kopmuş olma ihtimalini güçlü bir şekilde destekliyordu.
Araştırmacılar, bu cüce galaksilerin zamanla Samanyolu tarafından yutulduğunu ve yıldızların da galaksinin halesine dağıldığını düşünüyor. Bu nedenle keşfedilen yıldızlara “Küçük Birleşik Yıldız Sistemi” anlamına gelen “SASS” adı verildi.
Dünyadan yaklaşık 30 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan SASS yıldızları, “ultra soluk cüce galaksiler” adı verilen ve evrenin ilk galaksilerinden olduğu düşünülen gök cisimlerine ışık tutuyor. Bu yıldızlar, uzak ve sönük olmaları nedeniyle oldukça zor gözlemleniyor.
SASS yıldızları üzerinde yapılan araştırmaların, “ultra soluk cüce galaksilerin” nasıl oluştuğuna dair önemli bilgiler sağlayacağı ve evrenin ilk zamanlarına dair bulgularımızı geliştirmemize yardımcı olacağı düşünülüyor.
Bu keşif, evrenin geçmişine dair penceremizi aralıyor ve milyarlarca yıl önce var olan yıldızların bize evrenin ilk ışıklarını ve ilk galaksilerin oluşumunu anlatan hikayeler fısıldadığını gösteriyor.
