Avrupa Birliği (AB), 38 saatlik görüşmelerin ardından Yapay Zekâ Yasası’nda anlaşmaya vardı. Bu yasa, yapay zekânın şeffaf, güvenli ve dezenformasyon olmadan kullanılmasını hedefliyor.
Yasanın en temelinde, yapay zekânın gelişimini güvenli kılmak yatıyor. Bu kapsamda, yapay zekâ modelleri/araçları ne kadar riskliyse o kadar katı kurallar koyacak. Ayrıca yapay zekâ sistemlerinin basit yazılımlardan farkını belirleyen açık kriterler listelenecek.
Yasada, yapay zekânın kullanılabileceği alanlar da belirlendi. Buna göre, askeri ve emniyet güçleri yapay zekâdan yararlanabilecek. Ancak bu araçların, üye ülkelerin güvenlik konusundaki yeterliliklerini veya bunlardan sorumlu kuruluşları etkilememesi sağlanacak.
Yasada, yapay zekâ araçlarının risk sınıflandırması da yapıldı. Buna göre, bazı yapay zekâ araçları yüksek riskli olarak damgalanırken, bazıları için kabul edilemez damgası kullanıldı. Yüksek riskli olarak damgalanan bazı yapay zekâ araçlarının kullanımına izin verilecek. Fakat bu araçlar, AB pazarına girebilmek için, belirlenen gereksinimleri karşılamak zorunda olacak.
Kabul edilemez damgası alan yapay zekâ araçları ise AB bünyesinde yasaklanacak. Bu kapsamda bilişsel manipülasyon, yüz bilgilerinin internetten veya kapalı kamera sistem görüntülerinden alınması, iş yerinde ve eğitim kurumlarında duygu belirtileri tanıma, sosyal puanlama, cinsel yönelim veya dini inançlar gibi hassas verileri çıkarmak için biyometrik sınıflandırma yapılması yasak kapsamına girecek.
Genel kullanıma yönelik yapay zekâ araçları için durum ise şu şekilde: Bu araçları besleyen temel modeller pazara dahil olmadan önce belli bir şeffaflık sunuyor olmaları gerekiyor. AB, oldukça karışık, devasa ve yüksek performanslı modellerin risk oluşturabileceğini belirtiyor. Bu yüzden belli bir yere kadar şeffaflık şart olacak.
Yasanın uygulanması için ayrı bir ofis açılacak. En gelişmiş yapay zekâ modellerini kontrol edecek bu ofis, bağımsız uzmanların danışmanlığından yararlanacak.
Avrupa Parlamentosu, önümüzdeki yılın başlarında Yapay Zekâ Kanunu konusunda oylama yapacak. Fakat düzenlemelerin hiç birini 2025’ten önce pratiğe dökülmüş hâlde göremeyeceğiz.
Yasanın İhlali Halinde Cezai Yaptırım
Yasanın ihlal edilmesi durumunda farklı senaryolar söz konusu. Eğer yasaklı uygulamalar söz konusuysa şirketin yıllık gelirinin yüzde 7’si veya 35 milyon euro, kriterler yerine getirilmiyorsa yıllık gelirin yüzde 3’ü veya 15 milyon euro, eğer yanlış bilgi yayılıyorsa yıllık gelirin yüzde 1,5’i veya 7,5 milyon euro’luk cezalar söz konusu.
